در اهمیت مدارا می توان گفت اساساً ایمان در پرتو مدارا کردن محفوظ می ماند چرا که بر اثر فقدان مدارا و گرفتار شدن به هیجانات عصبی شده ، سرمایه های ایمان برباد خواهد رفت.

مقابله با آسیب ها

هدف از به کارگیری مدارا در روابط از یک طرف به زندگی آرامش می بخشد و از طرف دیگر باید زمینه رفتارهای خوب و مثبت را فراهم سازد ، پس برای رسیدن ‌به این هدف باید بسیار روانشناسانه و مدبّرانه برخورد کرد . چنانچه در برابر رفتار منفی واکنشی نشان ندهیم و در صدد تهیه مقدمات تحقق رفتار مثبت و ترک رفتار منفی برنیاییم ، دیگران به غلط ، ما را موافق در نظر گرفته و و به رفتار خود ادامه خواهند داد، پس ضمن اینکه مدارا می‌کنیم باید زمینه را برای ایجاد رفتارهای مثبت طرف مقابل فراهم کنیم تا طرف مقابل به راحتی خودش را بتواند اصلاح کند .پس الگوی اجرای مدارا را باید با تدبیرانتخاب کرد، گاهی ممکن است مدارای ما در سکوتی معنادار باشد ،سکوتی که موجب تغییر رفتار در فرد مقابل باشد. البته در این زمینه یک قاعده کلی نمی توان ارائه کرد بلکه هرکس باید با توجه به تیپ شخصیتی و احساسات فرد مقابل ، بهترین الگو را انتخاب کند (حسین زاده،۱۳۹۰).

مهارت های رسیدن به مدارا در زندگی

حسین زاده ( ۱۳۹۰) به برخی از فنونی که برای سازگاری میان افراد ، میتوان از طریق مدارا بدان دست یافت و زمینه‌های تنش را حذف کرد یا آن را به حداقل رساند ، اشاره می‌کند :

مرموز سازی^[۶۷]

مرموز سازی فرآیندی است که از اعتبار ساقط کردن حالت واقعی شخص (انکار یا منفی جلوه دادن آن ) خبر می‌دهد (حسین زاده،۱۳۹۰). با مرموز سازی یک پرده ابهامی روی موضوع تعارض کشیده می شود گرچه آن را در درون خود انکار نمی کند و مبهم می‌گذارد. وقتی همسرتان از حالتی که شما نشان می دهید ، راضی نیست و از آن خوشش نمی آید ، گاهی احساسات تندی را به شما نشان می‌دهد . درچنین موقعیتی ، ممکن است شما او را به ناسپاسی ، خودخواهی متهم کنید . این برخورد می‌تواند تنش زیادی را در میان شما ایجاد کند. وقتی همسرتان احساسات خود را به گونه ای بیان می‌کند که شما آن را قبول ندارید و فضا را آبستن حادثه می بینید ، برای دوری از تنش سعی می کنید از دید او به موضوع نگاه کنید هرچند احساسات او را قبول ندارید در حقیقت با این کار شما از فضای ارزش گذاری برای کار او خارج می شوید و آن را مبهم می گذارید .این نگاه ، واقعیت رفتار او را بهتر به شما گزارش می‌دهد. وقتی که به تصویری که همسرتان از موقعیت دارد توجه کنید به اصل مشکلات پی خواهید بردچراکه در بسیاری از موقعیت ها مشکلات آنهایی نیستند که ابراز می‌شوند بلکه شاید مشکل همان نوع نگاهی است که این رفتار را به وجود آورده ، پس با این کار شما قادر خواهید بود راجع به مشکلات بحث کنید و زوایای دید همسرتان را بیشتر بررسی کنید ، پس سعی کنید از قضاوت های قبلی درباره رفتار او خودداری کنید و انگشت ابهام یا علامت سوالی را روی رفتار او بگذارید ، علائم ظاهری او را در رفتار انکار کنید و به معنای دیگری که پشت این پرده است فکر کنید تا بتوانید با او و رفتارش کنار بیائید . به هر حال با مرموز سازی می توانید با تعارض کنار بیائید. امام صادق (ع) می فرماید : مصلحت زندگى و معاشرت با مردم، در پیمانه پرى است، که دو ثلثش زیرکى و یک ثلثش تغافل‏ (و نادیده گرفتن قضایا) است( الحرانی،۱۴۰۴ ق).

قلاب کردن ^[۶۸]

چنانچه اعضای خانواده از واکنش خودکار خود به محرک ها مطلّع باشند، آنگاه می‌توانند همیشه ابتکار عمل داشته باشند نه اینکه واکنش حساب نشده از خود نشان دهند(حسین زاده،۱۳۹۰). همچنین آنان می‌توانند بیاموزند که برای فراخواندن واکنش های مطلوب دیگر اعضای خانواده از محرک ها استفاده کنند .به طور معمول وقتی همسرتان با شما به صورت عصبی صحبت می‌کند شما نیز پاسخی در همان راستا به او خواهید داد. اما باید دانست که این واکنش های خودکار الگوهای تعاملی را نامطلوب سازد. اما اگر این معنا را در ذهن خود مرور کنید که این عصبانیت در گفتار را از مطلبی که می‌خواهد القا کند جدا کنید منظور وی را بهتر درک خواهید کرد. پس دیگر از واکنش خود آگاه هستید و دیگر واکنش شما خودکار نیست بلکه آن را صید کرده اید. – محمد بن فضیل گوید: بحضرت موسى بن جعفر علیه السّلام ‌عرض‌کردم: قربانت گردم گاهى از برادران دینى ما سخنى بگوش من می‌رسد که ناراحت می شوم و چون از خودش می پرسم منکر مى‏شود با اینکه مردمان موثق و مورد اعتمادى آن را از قول او براى من نقل کرده ‏اند؟ امام فرمود:اى محمد گوش و چشمت را ‌در مورد برادر دینیت دروغگو شمار (و بهر اندازه مى‏توانى کار او را حمل‏ بر صحت‏ کن) و اگر پنجاه نفر شاهد قسم‏خور(که در موارد خاصى قسم می خورند و مورد قبول واقع مى‏شود) در حضور تو نسبت باو قسم خوردند ولى خود او سخن دیگرى گفت پس تو شخص او را تصدیق کن و آن ها را دروغگو بشمار، مبادا چیزى را بر زیان او افشا کنى که موجب عیب و زشتى او گردد و آبرویش را ببرد، و در نتیجه از زمره کسانى شوى که خداوند در قرآنش فرمود: «کسانى که شهرت کار بد را در باره مؤمنان دوست دارند آن ها را است عذابى دردناک» (سوره نور آیه ۱۸).

تبرئه ^[۶۹]

تبرئه فرایند تأیید دوباره اعمال یکدیگر است . کسی که ممکن است شما در گذشته او را مستحق سرزنش می دانستید ، اینک به خاطر درک تازه ای ، مستحق سرزنش ندانید(حسین زاده،۱۳۹۰). واقعیت ها نه آن گونه که هستند ، بلکه آن گونه که بر ما رخ می نمایند ، ما را تحت تأثیر قرار می‌دهند . اگر به دلیلی احساس ما تغییر کرد کسی را که در گذشته مستحق سرزنش می دانستید ، در حال حاضر مستحق سرزنش ندانید و او را تحمل کنید و با او مدارا نمایید. ما شاید یک رفتار از همسرمان سرزند که خوشمان نیاید ولی اگر احساسات او را بشناسیم می‌توانیم دلایل پنهان او را درک کرده و او را از مقصر بودن تبرئه کنیم و انگیزه ای برای مدارا با او پیدا نمائیم.

بخشودگی ^[۷۰]

بخشش عبارت از روال منطقی رویارویی با تألم ناشی از جراحت روحی و بازسازی احساس ها و باورهای شخصی است . ( حسین زاده ، ۱۳۹۰) . فرایند بخشش شامل ۳ مرحله است :

الف) فراموش کردن

ب ) تشخیص آنچه فعلاً در حال روی دادن است .

ج ) آینده نگری

اگر همسرتان به شدت شما را ناراحت کرد و شما هیچ راهی برای مدارای بااو نداشتید ، شما می توانید او را ببخشید و خود را رها کنید . چرا که در آموزه های دینی ما بخشش بزرگترین راه رسیدن بر آرامش می‌باشد که در بخش های قبلی به آن ها اشاره شده است. در زندگی زناشویی عفو و بخشش از صفاتی است که موجب پیوند و محبت با یکدیگر می شود ، از این رو در قرآن نسبت ‌به این صفت سفارش فراوان نموده است : ای کسانی که ایمان آورده اید ( بعضی از همسران و فرزندانتان دشمنان شما هستند ، از آن ها برحذر باشید و اگر عفو کنید و چشم بپوشید و ببخشید ( خدا شما را می بخشد ) چرا که خداوند بخشنده و مهربان است (تغابن/۱۴).