‌بنابرین‏ می توان گفت در این دوره عملیات بانکی به صورت دستی- الکترونیکی در می‌آید.در این دوره نظام بانکی با دو مشکل اساسی مواجه می‌باشد. یکی عدم یکپارچگی سیستم‌های مکانیزه ، جزیره ای بودن و ناهماهنگی آن ها جهت ارائه خدمات به مشتریان و دیگری تکامل نیافتگی خطوط مخابراتی و ارتباطی سریع، گسترده و مطمئن و همچنین فقدان ‌پروتکل‌های ارتباطی لازم برای متصل نمودن شعب بانک‌ها به یکدیگر و اتصال مشتریان به شعب(منوچهری،۱۳۸۰،ص۳۶-۳۵).

۱-۲-۳-۴- دوره چهارم :یکپارچه سازی سیستم‌ها و مرتبط کردن مشتری با تمامی عملیات بانکی

آخرین دوره تحول در نظام بانکی زمانی آغاز می شود که همه نتایج به دست آمده از سه دوره قبل به طور کامل مورد توجه قرار گیرد و مشکلات آن ها برطرف گرددوکلیه عملیات بانکی به طور الکترونیکی انجام شود. در این دوره هم بانک و هم مشتریان می‌توانند به طور دقیق و منظم اطّلاعات مورد نیازشان را کسب نمایند.گر چه آهنگ این تحولات متفاوت است اما این چهار دوره به طور یکسان در صنعت بانکداری روی خواهد داد.لازمه ورود ‌به این مرحله داشتن امکانات و بسترهای مخابراتی و ارتباطی پیشرفته و مطمئن است.این دوره با جمع بندی بخش‌های نرم افزاری و سخت افزاری در دوره های پیشین به صورت واقعی ارتباط بین بانک و مشتریانش را به تصویر می کشد، ‌در دوره های قبلی اغلب بانک‌ها بدون سامان دهی و نظم مشخص تنها به خلق جزایر مکانیزه پرداختند. در دوره چهارم به منظور رسیدن به یکپارچگی و ساماندهی سیستم های مکانیزه بانکی، بانک‌ها به یکی از دو جهت زیر تأکید دارند: (منوچهری،۱۳۸۰،ص۳۶).

• • تلاش برای استاندارد سازی نرم افزاری و سخت افزاری در سیستم‌های رایانه ای موجود.

• تلاش برای ایجاد سیستم‌های یکپارچه صرفنظر از سیستم‌های جزیره ای که قبلاً به وجود آمده است.

سیستم‌های جدید بانکی که اساس آن ها مشتری مداری است نه حساب مداری،کار چندان ساده ای نیست زیرا اغلب با صرف هزینه های زیادی همراه است و تلاش طاقت فرسایی می طلبد .یکی ازچالش های اصلی سیستم‌های بزرگ بانک‌ها در این دوره انتخاب یکی از این دو راه است که هر یک بحث‌های مربوط به خود را می طلبد و انتخاب هر یک بستگی به استراتژی بانک مبنی بر یک تحلیل عمیق هزینه – فایده دارد.در دوره چهارم سیستم یکپارچه بانکی این امکان را به مشتری می‌دهد که از رایانه منزل یا محل کار خود خدمات متعارف خود را از سیستم الکترونیکی بانک دریافت نماید .در این دوره صرفه جویی واقعی در نیروی انسانی به وجود می آیدو پول کاملاً حالت الکترونیکی پیدا می‌کند و ابزار تعامل دو طرف یعنی مشتری و بانک، خدمات الکترونیکی است .این در حالی است که در دوره چهارم مشتری حتی برای دریافت وام یا خدمات بیمه ای و یا دیگر سرویس‌های بانک بی نیاز از مراجعه به بانک می‌باشد.

بعد از مدت زمانی کوتاه هم چک وهم کارت‌های بانکی به مرور اتوماتیک گردیدند،ولی با این حال تا آن زمان حجم بالایی از اسناد کاغذی تولید می گردید.از این رو از فناوری پیچیده و پیشرفته مخابراتی به عنوان راه حلی جهت حل این مشکل استفاده ‌گردید در نتیجه با ایجاد اتاقهای پایاپای خودکار از سیستم انتقال الکترونیکی وجوه در سطح بسیار وسیعی استفاده شدو ساختار سیستم بانکی یک بار دیگر دچار تحولی عمده گردید. بانک‌ها از مؤسسات سپرده گذاری که صرفاً منابع فیزیکی را نگهداری می نمودند به مراکز پردازش اطّلاعات تبدیل شدند،پول نیز از یک مفهوم قابل لمس به یک مفهوم غیر قابل لمس تبدیل گردید.به طوری که پول می‌توانست هر لحظه بر روی صفحه رایانه نشان داده شود .نه تنها پول به پول الکترونیکی تبدیل گردید،بلکه چک نیز به همین سرنوشت دچار شد و بانک‌ها با ارسال تصاویر چک به جای چکهای فیزیکی شروع به استفاده ازچکهای الکترونیکی نمودند.با پیشرفت فناوری اطّلاعات و ارتباطات،فناوری تصوی به حدی پیچیده و پیشرفته گردید که بانک‌ها می توانستند بدون نیاز به اسناد کاغذی ، اطّلاعات مربوط به دستور پرداخت‌ها را بین خود مبادله نمایند.در واقع با این کار،مبادله الکترونیکی اطّلاعات به جای پردازش اسناد کاغذی مورد استفاده قرار گرفت(منوچهری ،۱۳۸۰،صص۳۷-۳۶)

پدیده بانکداری الکترونیک یکی از دستاوردهای تجارت الکترونیک محسوب می شود. با رشد روز افزون حجم تجارت الکترونیک در جهان وبا توجه به نیاز تجارت به انجام عملیات بانکی جهت نقل و انتقال منابع مالی، بانکداری الکترونیک نقش بسیار مهمی درتجارت الکترنیک یافته است.به طور کلی بانکداری الکترونیک به معنای ارائه کلیه خدمات بانکی از جمله نقل وانتقال منابع از طریق یک شبکه ارتباطی عمومی و قابل دسترس رایانه ای می‌باشد. بانکداری در حال حاضر به صنعت خدمات پردازش اطّلاعات تبدیل گردیده است.سرعت توسعه صنعت انفورماتیک باعث ایجاد تغییرات عمده ای در شکل پول و سیستم های خدمات بانکداری گردیده و مفاهیم جدیدی را تحت عنوان پول الکترونیکی،ماشین های خودپرداز، بانکداری خانگی،تلفنبانک،بانکداری اینترنتی،عضو و بانکداری مجازی به وجود آورده است (Calisti;Willmott &Emma,2001,p.2) افزایش نیروهای حاضر در عرصه رقابت جهانی در صنایع مالی و به ویژه در صنعت بانکداری، تداوم تقاضای مشتریان و تنوع نیازهای مشتریان،منجر به ایجاد فشار بر بانک‌ها به منظور تغییر عملیاتشان شده است که این امر به نوبه خود باعث روی آوردن بانک‌ها به نظام های بانکداری الکترونیکی شده است.بانک ها با بهره گرفتن از شیوه ها و ترتیبات تجارت الکترونیک از قبیل اینترنت و شبکه جهانی وب می‌توانند با مشتریان ارتباط برقرار کرده و فعالیت های خود را انجام دهند در واقع همان گونه که با ظهور تجارت الکترونیک فرایندهای صنعتی تغییر کرده‌اند،صنعت بانکداری نیز به نوبه خود متحول شده است .هم اینک بسیاری از بانک ها به منظور صرفه جویی در هزینه از ابزارهای الکترونیک برای خدمات بانکداری سنتی استفاده می‌کنند.افزون بر این تعدادی از بانک ها در حال طراحی خدمات نوینی هستند که ویژه تجارت الکترونیک است .اگر این نوآوری ها به صورت گسترده در محدوده صنعت بانکداری اجا شود ترکیب فعالیت های تجاری بانک‌ها تغییر خواهد کرد(Central bank,2002,PP.3-4)

۱-۲-۳-۴-۱- فرهنگ :

فرهنگ در حوزه های مختلف علوم انسانی به مع انی بسیار متفاوت و متنوعی مورد استفاده قرار می‌گیرد . اما تعریفی که معمولاً از فره نگ ارائه می‌گردد چنین است : به مجموعه آرای و عقاید و باورهایی که باعث بروز و ایجاد رفتاردر انسان می شود . عظیمی (۱۳۶۹) فرهنگ را چنین تعریف می‌کند : فرهنگ مجموعه ای از آرای و عقاید است مشروط به اینکه این آرای و عقاید دارای دو ویژگی و مشخصه اصلی باشند؛

اول : مورد قبول و پذیرش اکثریت مردم جامعه باشد

دوم: پذیرش این آرا ء و عقاید الزاماًً در گرو اقناع کردن یا شدن در یک بحث و بررسی علمی نباشند