پایایی و روایی پرسش نامه دلبستگی بزرگسالان

هازن و شیور پایایی بازآزمایی کل این پرسش نامه را ۸۱% و پایایی با آلفای کرونباخ را ۷۸% به دست آوردند. کولیز ورید هم پایایی بالای با آلفای کرونباخ ۷۹% ‌در مورد این ابزار به دست آوردند(به نقل از ‌وفاییان،۱۳۸۵). هازن و شیور روایی ملاکی و محتوایی را خوب گزارش نمودند و روایی سازه آن در حد بسیار مطلوب گزارش شده است. همچنین بررسی روایی همزمان این پرسش نامه توسط رحیمیان(۱۳۸۳) رابطه مثبت و معناداری را نشان داده است. پایایی با آلفای کرونباخ برای این پرسش نامه به ترتیب سبک دلبستگی ایمن، ناایمن اجتنابی و ناایمن دوسوگرا برابر است با ۷۷۵% ، ۸۱۲% و۸۳۴% . همچنین روایی همزمان این پرسش نامه با مصاحبه ی ساختار یافته ماین برای دلبستگی بزرگسالان به ترتیب برابر است با (۸۰%)، ایمنی (۷۹%)، ناایمن اجتنابی(۸۴%) و ناایمن دوسوگرا(۸۷%). علاوه بر این در پژوهشی پاکدامن(۱۳۷۹) نیز پایایی توسط ازمون مجدد برای یک نمونه ۱۰۰ نفری (۵۰ نفر دختر و۵۰ نفر پسر) با فاصله ی زمانی یک ماه را به ترتیب برای دلبستگی ناایمن دوسوگرا، ناایمن اجتنابی و ایمن برابر ۷۲% ، ۵۶% و ۳۷% اعلام کرد. میزان آلفای کرونباخ نیز برابر ۷۹% به دست آمده که قابلیت اعتماد نسبتا بالایی را نشان می‌دهد.

پرسش نامه طرحواره های ناسازگار اولیه یانگ YSQ

ابزار اندازه گیری مورد استفاده در این پژوهش، شکل کوتاه پرسش نامه طرحواره یانگ می‌باشد. این پرسش نامه یک ابزار ۷۵سوالی برای سنجش طرحواره های ناسازگار اولیه با طیف لیکرت بر روی یک مقیاس ۶ درجه از کاملا غلط درباره من، درجه بندی می شود. یانگ (۱۹۹۸) این پرسش نامه را از روی فرم اصلی پرسش نامه (فرم۲۰۵) آیتمی ساخت که طرحواره های ناسازگار اولیه را می سنجد هر ۵ آیتم این پرسش نامه یک طرحواره را می سنجد طرحواره ها عبارتند از:

۱- طرحواره رها شدگی با : آیتم های ۶ ،۷ ،۸ ،۹ ،۱۰٫

۲- طرحواره بی اعتمادی/ بد رفتاری : آیتم های ۱۱،۱۲،۱۳،۱۴،۱۵

۳- طرحواره محرومیت هیجانی : آیتم های ۱،۲،۳،۴،۵

۴- طرحواره وابستگی/ بی کفایتی : آیتم های ۳۱،۳۲،۳۳،۳۴،۳۵

۵- طرحواره آسیب پذیری نسبت به ضرر : آیتم های ۳۶،۳۷،۳۷،۳۹،۴۰

۶- طرحواره نقص/ شرم : آیتم های ۲۱،۲۲،۲۳،۲۴،۲۵

۷- طرحواره ناکامی : آیتم های ۲۶،۲۷،۲۸،۲۹،۳۰

۸- طرحواره بازداری هیجانی : آیتم های ۵۶،۵۷،۵۸،۵۹،۶۰

۹- طرحواره ایثار : آیتم های ۵۱،۵۲،۵۳،۵۴،۵۵

۱۰- طرحواره معیارهای سرسختانه : آیتم های ۶۱،۶۲،۶۳،۶۴،۶۵

۱۱- طرحواره استحقاق : آیتم های ۶۶،۶۷،۶۸،۶۹،۷۰

۱۲- طرحواره خود انضباطی : آیتم های ۷۱،۷۲،۷۳،۷۴،۷۵

۱۳- طرحواره بیگانگی اجتماعی : آیتم های ۱۶،۱۷،۱۸،۱۹،۲۰

۱۴- طرحواره اطاعت ، پیروی : آیتم های ۴۶،۴۷،۴۸،۴۹،۵۰

۱۵- طرحواره گرفتاری/ در دام افتادگی : ۴۱،۴۲،۴۳،۴۴،۴۵ فرم کوتاه پرسش نامه

اعتبار و پایایی پرسش نامه طرحواره ناسازگار

اولین پژوهش جامع راجع به ویژگی های روان سنجی پرسش نامه یانگ توسط اسمیت، جونیز، یانگ و تلچ(۱۹۹۵) انجام شد نتایج این مطالعه نشان داد که برای طرحواره ی ناسازگاری اولیه به ضریب آلفایی از۸۳% (برای طرحواره خود تحول نیافته/ گرفتار) تا ۹۶% (برای طرحواره نقص/ شرم) به دست آمده و ضریب آزمون- بازآزمون در جمعیت غیر بالینی بین ۵۰% تا ۸۲% بود. خود مقیاس های اولیه، پایایی آزمون – بازآزمون و ثبات درونی بالایی را نشان دادند. همچنین این پرسش نامه با مقیاس های ناراحتی روان شناختی، احساس ارزشمندی، آسیب پذیری شناختی نسبت به افسردگی و نشانه شناسی اختلال شخصیت، روایی همگرا و افتراقی را خوب نشان داد. پژوهشگران فوق با بهره گرفتن از نمونه های بالینی و غیربالینی اقدام به تحلیل عاملی نتایج پژوهش نمودند. مجموعه عوامل اولیه با طرحواره به دست آمده از تجارب بالینی نمودند. مجموعه عوامل اولیه با طرحواره های به دست آمده از تجارب بالینی یانگ و روابط سلسله مراتب آن ها دقیقا همخوانی داشت. اسمیت و همکارانش (۱۹۹۵) منظور وارسی روایی این ساختار عاملی، پرسش نامه طرحواره یانگ را بروی نمونه دیگری از همان جامعه اجرا کردند و با بهره گرفتن از همان روش تحلیل عاملی ‌به این نتیجه دست یافتند که ۱۳ مورد از ۱۷ عامل به دست آمده در نمونه دوم نیز دقیقا تکرار شد. علاوه بر این پژوهشگران به سه عامل رده بالا دست یافتند. در نمونه ای بیماران، ۱۵ عامل به دست آمد که با ۱۶ عامل مطرح شده از سوی یانگ (۱۹۹۰) مشترک بودند. این ۱۵ عامل، ۴۵% از واریانس کل را پوشش می‌دادند (اسمیت و همکاران، ۱۹۹۵). نتایج این پژوهش نشان داد پرسش نامه طرحواره یانگ با آزمون نشانه شناسی اختلال شخصیت (پرسش نامه تشخیصی اختلالات شخصیت، فرم تجدید نظر شده هایلر، ریدر، اسپتیزر و ویلیامز(۱۹۸۷) روایی همگرا دارد. صدوقی (۱۳۸۷) جهت بررسی پایایی پرسش نامه از روش همسانی (آلفای کرونباخ) و روش باز آزمایی استفاده کرد. برای این کار فرم کوتاه پرسش نامه طرحواره یانگ را در دو نوبت با فاصله زمانی ۴ هفته بین ۶۰ آزمودنی اجرا شد و پس ضریب همبستگی پیرسون بین نمرات حاصل از دوبار اجرای آزمون محاسبه شد نتایج نشان داد ضریب همبستگی به دست آمده برای خرده مقیاس وابستگی/ شکست برابر با ۸۳% بیگانگی اجتماعی، نقص/ شرم برابر۸۰% ، محرومیت هیجانی برابر ۷۸% ، خود انضباطی ناکافی را طاعت با ۷۶% آسیب پذیری نسبت به ضرر برابر با ۷۶% ، معیارهای سرسختانه برای با ۸۵% ، خود تحول نیافته/ گرفتار برابر ۷۷% ، بی اعتمادی/ بد رفتاری برابر با ۶۵% ، بازداری هیجانی برابر با ۶۹% ، رهاشدگی برابر با ۷۸% ، از خود گذشتگی برابر با ۶۹% ، و استحقاق برابر با ۷۹% است. کلیه ضرایب همبستگی به دست آمده در سطح۰۱/ِ۰>P معنی داربودند. ثبات درونی برای هفده عامل به وسیله ضریب آلفای کرونباخ در دامنه ی ۶۲% تا۹۰% به دست آمد.

روش اجرای پژوهش

جمع‌ آوری اطلاعات توسط محقق و در بهار و تابستان ۱۳۹۴ انجام گرفت. نمونه آماری در میان مادرانی که برای زایمان به بیمارستان های زینبیه و حافظ ، مادر و کودک ، اردیبهشت شهر شیراز مراجعه کرده بودند انتخاب شدند. و پرسش نامه ها با رضایت آن ها پس از راهنمایی و توضیحات لازم در اختیار آنان قرار گرفت.

روش تجزیه و تحلیل داده ها