لازم به ذکر است که جمهوری اسلامی ایران عضو مرکز بین‌المللی حل و فصل اختلافات سرمایه گذاری نمی‌باشد.

۲ـ۱ـ۴ـ۲ ارکان مرکز

مرکز بین‌المللی حل و فصل اختلافات سرمایه گذاری به مانند سایر سازمان‌های گروه بانک جهانی دارای ارکانی است.ارکان مرکز متشکل از هیئت اجرایی، دبیرخانه، کارکنان و ‌گروه‌های مشورتی است.

هیئت اجرایی: کشور‌های عضو برای تشکیل هیئت اجرایی مرکز بین‌المللی حل و فصل اختلافات سرمایه گذاری نمایندگانی معرفی می‌کنند.اگر کشوری شخص معینی را به عنوان نماینده خود در هیئت اجرایی معرفی نکند، به طور اتوماتیک نماینده کشور مذبور و علی البدل او در هیئت نمایندگان بانک جهانی، نماینده آن کشور در هیئت اجرایی خواهد بود.هیئت اجرایی مرکز بالاترین رکن تصمیم گیری در مرکز است.

رئیس هیئت اجرایی:رئیس هیئت اجرایی مرکز همان رئیس بانک جهانی یعنی رئیس هیئت مدیره بانک جهانی است ولیکن در شورای اداری مرکز حق رأی ندارد.رئیس هیئت ارایی، رئیس اجلاس سالیانه مرکز نیز می‌باشد.اجلاس سالیانه هیئت اجرایی همزمان و در همان محل تشکیل اجلاس سالانه بانک بین‌المللی ترمیم و توسعه، تشکیل می‌شود.

وظایف هیئت اجرایی مرکز بر طبق ماده شش اساسنامه آن عبارت است از:

۱ـ تصویب مقررات اداری و مالی مرکز

۲ـ تصویب مقررات مربوط به نحوه تعبیه مصالحه و داوری

۳ـ تصویب مقررات مربوط به روش های مصالحه و داوری

۴ـ تعیین وظایف دبیر کل مرکز و قائم مقام وی

۵ـ تصویب بودجه سالانه مرکز

۶ـ تصویب گزارش عملکرد بودجه سالانه مرکز

۷ـ تعیین نحوه استفاده از تسهیلات اداری و خدمات بانک جهانی

۸ـ انجام وظایف و تکالیفی که بر حسب نیاز و ضررورت و یا مناسبتی پیش آید

دبیر خانه: مرکز بین‌المللی حل و فصل اختلافات سرمایه گذاری دارای یک دبیر کل و یک یا چند معاون دبیر کل است.این افراد توسط هیئت اجرایی مرکز برای مدت حداکثر شش سال انتخاب می‌شوند.

مرکز ارشد ترین عضو مرکز و نماینده حقوقی مرکز است.همچنین دبیر کل مرکز انجام کلیه امور اداری را، مانند نصب و عزل کارکنان، به عهده دارد.

گروه‌های مشورتی:دو گروه مصالحه دهندگان و داوران تشکیل دهنده ‌گروه‌های مشورتی مرکز می‌باشند. از آنجا که افراد دو گروه مصالحه دهندگان و داوران می‌بایست به داوری و حل و فصل اختلافات حقوقی ناشی از یک سرمایه گذاری میان یک دولت عضو و سرمایه گذار خارجی بپردازد، لذا ضرورت امر ایجاب می‌کند که افراد گروه‌های مذکور، اشخاص وارد و متخصصی در امور مالی، بازرگانی، صنعتی و به خصوص حقوقی باشند. به همین دلیل در دو گروه مصالحه دهمدگان و داوران اشخاص متخصص و خبرهای انجام وظیفه می‌کنند.

در هر یک از دو گروه مصالحه دهندگان و داوران، چهار نفر از طرف هر کشور عضو و ده نفر از طرف رئیس هیئت اجرایی رکز، معرفی می‌شوند.اعضای ‌گروه‌های مذکور(‌گروه‌های مشورتی) برای دوره های ۶ ساله انتخاب می‌شوند و یک فرد می‌تواند برای هر دو گروه مصالحه دهندگان و داوران معرفی شود.

۲ـ۱ـ۵ نحوه حل و فصل اختلافات قراردادهای تامین مالی

حل و فصل اختلافات ناشی از یک سرمایه گذاری توسط یک سرمایه گذار خارجی در یک کشور دیگر، به دو صورت مصالحه و یا حکمیت صورت می‌گیرد.هرگاه مسئله برای حل و فصل به صورت مصالحه به مرکز ارجاع شود نمی‌تواند به طرق دیگر، دنبال گردد.مگر اینکه روی این مطلب بین طرفین توافقی صورت گرفته باشد.

۲ـ۱ـ۵ـ۱ مصالحه

برای حل و فصل اختلاف در قالب روش مصالحه مراحل زیر طی می‌شود:

۱ـ هر کشور عضو و یا سرمایه گذار تبعه یک کشور عضو درخواست مصالحه خود را به دبیر کل مرکز ارائه می‌دهد.در درخواست باید اطلاعات دقیق در خصوص مورد اختلاف، مشخصات طرف دعوی و توافق آن ها برای مصالحه باشد.

۲ـ دبیر کل مرکز درخواست را به طرف مقابل اطلاع می‌دهد

۳ـ در صورت وجود توافق طرفین برای انجام این امر و هم چنین اگر در چارچوب ضوابط و صلاحیت مرکز باشد، تقاضای درخواست ثبت می‌شود.

۴ـ «کمیسیون مصالحه» متشکل از یک حقوقدان و چند نفر که طرفین روی آن ها توافق دارند، تشکیل می‌شود.کمیسیون بر اساس ضوابط مصالحه تعیین شده توسط مرکز به کار می‌پردازد.

۵ـ کمیسیون مصالحه مسئله را برای طرفین دعوا به خوبی روشن می‌کند و سعی می‌کند آن ها به توافقی برساند و اختلاف را فیصله دهد.

پس از طی شدن مرحله پنجم، طرفین دعوا یا به توافق می‌رسند و با یکدیگر مصالحه می‌کنند و یا بین آن ها تفاهمی ایجاد نمیشود.اگر به توافق برسند، کمیسیون گزارشی ‌در مورد دعوا و نحوه توافق حاصله تهیه می‌کند و در غیر اینصورت گزارش را درباره عدم تفاهم طرفین دعوا تنظیم می‌کند.

۲ـ۱ـ۵ـ۲ حکمیت

برای حل و فصل در قالب روش حکمیت مراحل زیر طی می‌شود:

۱ـ هر کشور عضو یا سرمایه گذار تبعه یک کشور عضو درخواست داوری خود را به دبیر کل مرکز ارائه می‌دهد.

درخواست تقاضا کننده داوری باید حاوی اطلاعات مربوط به موضوع مورد اختلاف، مشخصات طرفین دعوا و توافق آن ها برای انجام امر داوری باشد.

۲ـ دبیر کل مرکز درخواست مذبور را به اطلاع طرف مقابل می‌رساند.

۳ـ چنانچه رسیدگی در چارچوب صلاحیت مرکز باشد، دبیر کل تقاضای داوری را ثبت می‌کند.

۴ـ دیوان داوری تشکیل می شود.این دیوان بر اساس قوانینی به داوری می‌پردازد.این قوانین یا مورد توافق طرفین دعوا است یا بر اساس قوانین بین‌المللی و یا بر اساس قوانین دولت طرف دعوا قرار دارد.

پس از طی مراحل فوق، دیوان داوری رأی خود را با اکثریت آرا مشخص و اعلام می‌کند.رأی‌ داوری برای طرفین الزامی است.

۲ـ۱ـ۶ منابع مالی مرکز

مرکز برای انجام فعالیت‌های خود متحمل هزینه هایی می‌شود که می‌بایست تأمین شوند.تأمین هزینه ها ‌به این ترتیب که در زیر بدانها اشاره می‌شود، صورت می‌گیرد:

تأمین هزینه های جاری مرکز بر اساس تفاهم نامه ترتیبات اداری که بین مرکز و بانک جهانی منعقد شده است، کلاَ به وسیله بانک جهانی صورت می‌گیرد.هم چنین مرکز از طریق فروش نشریات خود درآمدی کسب می‌کند که آن درآمد صرف هزینه هایش می‌شود.

تأمین هزینه هائی که مربوظ به جریان داوری یا دادرسی است بر اساس مقررات مالی و اداری آن مرکز به عهده طرفین دعوا لست.طبق مقررات چون مرکز حل و فصل اختلافات را در قالب دو صورت مصالحه و حکمیت انجام می‌دهد تقبل هزینه های دادرسی از سوی طرفین فرق می‌کند.هزینه های دادرسی ‌در مورد مصالحه به طور مساوی بین دو طرف تقسیم می‌شود.در حالی که ‌در مورد حکمیت دیوان داوری تعیین می‌کند که هر کدام از طرفین دعوا چه مقدار از هزینه دادرسی دا باید بپردازد.

اگر درآمد مرکز تواند هزینه های مرکز را بپوشاند، کشورهای عضو می‌بایست به نسبت سهمیه و سرمایه اشان در بانک جهانی مبلغ کسری را تأمین کنند.

۲ـ۲ اختلاف و روند حل اختلاف در سرمایه‌گذاری خارجی