با توجه به مطالب ذکر شده؛ این پژوهش سعی خواهد داشت که رابطه خلاقیت سازمانی وویژگی های جمعیت شناختی با بهره ­وری وظایف کارکنان را مورد بررسی قرار دهد؛ ‌بنابرین‏ سوال کلی که در این پژوهش مطرح ‌می‌باشد این است که آیا بین خلاقیت سازمانی و ویژگی های جمعیت شناختی با بهره ­وری کارکنان رابطه وجود دارد؟

۲-۱- اهمیت و ضرورت پژوهش

ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﻫﻤﻴﺘﻲ ﻛﻪ ﺑﻬﺮﻩ­ﻭﺭﻱ ﻧﻴﺮﻭﻱ ﺍﻧﺴﺎﻧﻲ ﺩﺍﺭﺍ ﻣﻲ­ﺑﺎﺷـﺪ، ﻟﺬﺍ ﺑﺮﺭﺳﻲ تأثیرﺍﺕ ﻋﻮﺍﻣـﻞ ﻣﺨﺘﻠـﻒ ﺑـﺮ ﺍﺭﺗﻘـﺎﻱ ﺁﻥ ﻳـﺎ ﺑـﺮ ﻋﻜﺲ ﻋﻮﺍﻣﻠﻲ ﻛﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﻛﺎﻫﺶ ﺁﻥ ﻣﻲ­ﮔﺮﺩﺩ، ﺍﺟﺘﻨﺎﺏ ﻧﺎﭘﺬﻳﺮ ﻣـﻲ­ﻧﻤﺎﻳـﺪ (علی آبادی۱۳۸۸). مهمترین و در واقع بی­نظیرترین کمک و حسن تأثیر مدیریت در قرن بیستم، پنجاه برابر شدن بهره ­وری کارکنان یدی در تولید صنعتی بوده است، به همین ترتیب مهمترین سهم و نقشی را که باید مدیریت در قرن بیست و یکم ایفا کند. افزایش دادن بهره ­وری کارکنان علمی و کارهای علمی است ارزشمندترین دارایی یک نهاد در قرن ۲۱ اعم از تجاری و غیرتجاری، کارکنان علمی آن و بهره ­وری آن کارکنان خواهد بود (پورکاظمی و نوایی،۱۳۸۳).

ﺑـﺪﻭﻥ ﺗﺮﺩﻳـﺪ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ­ﻫﺎﻱ ﻋﺼﺮ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺎ ﺗﺤﻮﻻﺕ ﻭ ﺗﻬﺪﻳﺪﺍﺕ ﮔﺴﺘﺮﺩﺓ ﺑﻴﻦ­ﺍﻟﻤﻠﻠﻲ ﻣﻮﺍﺟﻪ­ﺍﻧـﺪ، ﺩﺭ ﺍﻳـﻦ ﺯﻣﻴﻨـﻪ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻳﻦ ﮐﻪ ﺑﺘﻮﺍﻥ ﺩﺭ ﺩﻧﻴﺎﻱ ﻣﺘﻼﻃﻢ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺑﻪ ﺣﻴﺎﺕ ﺧﻮﺩ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﺍﺩ، ﺑﺎﻳﺪ ﺑـﻪ ﺧﻼﻗﻴـﺖ ﻭ ﻧـﻮﺁﻭﺭی ﺭﻭﻱ‌ ﺁﻭﺭﺩ ﻭ ﺿﻤﻦ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺗﻐﻴﻴﺮﺍﺕ ﻭ ﺗﺤﻮﻻﺕ ﺑﺮ ﺁﻧﻬﺎ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻧﻬﺎﺩ ﻭ ﺑـﻪ ﺁن­ها ﺷـﮑﻞ ﺩﻟﺨـﻮﺍﻩ ﺩﺍﺩ. ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺗﻐﻴﻴﺮﺍﺕ ﻭ ﺗﺤﻮﻻﺕ ﺳﺮﻳﻊ، ﺧﻼﻗﻴﺖ ﻭ ﻧﻮﺁﻭﺭﻱ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺍﺻﻞ ﺍﺳﺎﺳﻲ ﻭ ﻣﻬـﻢ ﺑﻘـﺎﻱ ﺳﺎزمانﻫﺎ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ.

ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺎﺱ ﮐﺸﻮﺭﻫﺎﻱ ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﻪ ﺑﺮ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﺧﻼﻗﻴﺖ ﺗﺄﮐﻴﺪ ﺯﻳﺎﺩﻱ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺍﻧﺴﺎﻥ، ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺩﺭ ﮔﺮﻭ ﺧﻼﻗﻴﺖ ﻭ ﻧﻮﺁﻭﺭﻱ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺁﮔﺎﻫﻲ ﺍﺯ ﻓﻨﻮﻥ ﻭ ﺭﻭﺵ­ﻫﺎ، ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻓﻀﺎﻱ ﻻﺯﻡ ﺑﺮﺍﻱ ﺭﺷﺪ ﻭ ﺑﺎﺭﻭﺭﻱ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺣﻴﻪ، ﺿـﺮﻭﺭﻱ ﺍﺳـﺖ (امیدی، حمیدی، خبیری و صفری،۱۳۸۶).

ﺳﺎزﻣﺎن ﯾﮏ ﺳﯿﺴﺘﻢ زﻧﺪه اﺳﺖ و ﺑﺮای اداﻣﻪ ﺣﯿﺎت ﻻزم اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺪاوم اطلاعاتی را کسب کند، آن­ها را ﭘﺮدازش ﻧﻤﻮده و در ﻣﻮاﻗﻊ ﻧﯿﺎز ﺑﺮای اﺗﺨﺎذ ﺗﺼﻤﯿﻤﺎت ﻣﻨﺎﺳﺐ و ﺳﺮﯾﻊ از آن­ها اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﺎﯾﺪ، ‌بنابرین‏ اندازه ­گیری ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﯾﺎدﮔﯿﺮی، درک و ﺗﻔﮑﺮ ﻣﻨﻄﻘﯽ ﯾﮏ ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﺮای ارزﯾﺎﺑﯽ و ﺑﻬﺒﻮد بهره ­وری^[۱۱] آن ﯾﮏ ﺿﺮورت اﺳﺖ (فلاح شمس، خواجه نوبر، اصغری، ۱۳۸۸).

‌بنابرین‏ ‌می‌توان چنین بیان کرد که اهمیت انجام چنین پژوهشی در اداره آموزش و پرورش استان فارس از این جهت ‌می‌باشد که: از آنجا که این اداره منبع پرورش و آموزش افراد ‌می‌باشد لذا برای بهره­ور ساختن کارکنان خود بایستی در پرورش خلاقیت افراد بکوشند.

۳-۱- اهداف پژوهش

۱-۳-۱- اهداف اصلی:

• تبیین رابطه بین خلاقیت سازمانی و ویژگی های جمعیت شناختی با بهره ­وری وظایف سازمانی کارکنان اداره کل آموزش و پرورش استان فارس.

۲-۳-۱- اهداف فرعی:

• • تبیین رابطه خلاقیت با بهره وری وظایف سازمانی

• • تبیین رابطه جنسیت با بهره وری وظایف سازمانی

• • تبیین رابطه سن با بهره وری وظایف سازمانی

• • تبیین رابطه تحصیلات با بهره وری وظایف سازمانی

• تبیین رابطه سابقه کاری با بهره وری وظایف سازمانی

۴-۱- سوالات پژوهش

• • آیا بین خلاقیت سازمانی کارکنان با بهره ­وری وظایف سازمانی رابطه وجود دارد؟

• • آیا بین جنسیت کارکنان با بهره وری وظایف سازمانی رابطه وجود دارد ؟

• • آیا بین سن کارکنان با بهره وری وظایف سازمانی رابطه وجود دارد ؟

• • آیا بین تحصیلات کارکنان با بهره وری وظایف سازمانی رابطه وجوددارد؟

• آیا بین سابقه کاری کارکنان با بهره وری وظایف سازمانی رابطه وجود دارد؟

۵-۱- متغیرهای پژوهش وتعریف مفهومی و عملیاتی آن­ها

۱-۵-۱- تعاریف مفهومی متغیرها

بهره ­وری وظایف سازمانی کارکنان: بهره ­وری به تعبیر کلی معیار سنجش این امر است که مصرف منابع به عنوان ورودی (نهادها) برای تولید خروجی (ستاده ­ها) مورد نیاز جامعه در دراز مدت چقدر مؤثر و کارآمد بوده است (اکبری ،۱۳۸۸).

خلاقیت سازمانی: خلاقیت یعنی ارائه فکر و طرح نوین برای بهبود عملکرد و ارتقای کمیت یا کیفیت فعالیت­های سازمانی. بر این اساس، خلاقیت فرآیندی ذهنی/ روان­شناختی است، محصول خلاقیت می ­تواند به شکل یک اثر (اندیشه، راه ­حل و نظایر آن) ظهورکند، محصول خلاقیت پدیده­ای نو و ‌بنابرین‏ دارای ارزش است و قابل پرورش ‌می‌باشد و با محیط اجتماعی فرد خلاق نیز رابطه مستقیم دارد (ساعتچی،۱۳۹۰).

ویژگی­های جمعیت شناختی: به ویژگی­های کلی هر فرد مانند جنسیت، تحصیلات، سن، تجربه­کاری، الگوی نقش، نظام آموزشی و جایگاه اجتماعی وی در جامعه خود گفته می­ شود (پورداریانی، ۱۳۸۲).

۲-۵-۱- تعاریف عملیاتی متغیرها

بهره ­وری وظایف سازمانی کارکنان: در این پژوهش منظور از بهره ­وری سازمانی نمره­ای است که آزمودنی­ها از ‌پاسخ‌گویی‌ به پرسشنامه بهره ­وری نیروی انسانی به دست آورده­اند.

خلاقیت سازمانی: : در این پژوهش منظور از خلاقیت سازمانی نمره­ای است که آزمودنی­ها از ‌پاسخ‌گویی‌ به پرسشنامه خلاقیت سازمانی به دست آورده­اند

ویژگی­های جمعیت شناختی: در این پژوهش منظور از ویژگی­های جمعیت­شناختی ویژگی­های جنسیتی، سن، سطح تحصیلات، تأهل یا تجرد، سطح درآمد، سمت شغلی است که در این پژوهش توسط خود آزمودنی­ها ارائه می­گردد.

فصل دوم

مرور پیشینه پژوهش

مقدمه

به طورکلی بهره ­وری، دربرگیرنده گام­های برنامه­ ریزی عملکرد، سرپرستی و بازنگری عملکرد ‌می‌باشد که به هدف­گذاری و ارائه هدایت­های لازم در آغاز برنامه و تهیه برنامه­ هایی برای رسیدن به اهداف تعیین شده، گفته می شود.

همان گونه که جوامع بشری از سنتی بودن و از صنعتی شدن به فرا صنعتی شدن گام برمی­دارند علوم و فنون و تکنولوژی هم رو به تکامل، دگرگونی و پیشرفت است. بحث بهره ­وری سازمان یک امر حیاتی و اجتناب ناپذیر است که باید به طور مستمر با مجموع فرآیندهای مدیریت مورد توجه قرار گیرد تا سایر فعالیت­های سازمانی بتواند مثمر ثمر واقع گردد. در حقیقت یکی از راه­های اصولی و منطقی هدایت تلاش­ های کارکنان در سازمان است و باعث به کارگیری استعدادهای نهفته، به کاراندازی قدرت تخیل و به وجود آمـدن حس انعطاف­پذیری فکری در کارکنان خواهد شد. آمـوزش و تربیت نـیروی انسانی است که می‌تواند ما را در راه رسیدن به ‌خودکفایی یاری دهد . از این رو خلاقیت که کلمه‌ای فراتر از شعارهای روز جهان کسب و کار است، به یک عامل حیاتی در موفقیت سازمانی تبدیل شده است. خلاقیت در سازمان­ها را باید به عنوان فرآیندی تعریف کرد که به موجب آن ایده های جدیدی که نوآوری را میسر می‌سازند، توسعه می‌یابند و موجب بهره­ور تر شده سازمان می­گردند (طاهری، ۱۳۸۴).

۱-۲- مبانی نظری موضوع پژوهش

۱-۱-۲- بهره ­وری سازمانی

۱-۱-۱-۲- تعاریف